به بهانه هفتم آبان، روز کوروش بزرگ

به نام حضرت کوروش قیام باید کرد

به واژه واژه‌ی نامش سلام باید کرد

کسی که نام تو را از کتاب خط زده است

به دست تیر زمان انتقام باید کرد

اگر چه نام تو را از زمانه خط زده‌اند

به حق که شأن بلندت امام باید کرد

حدیث و قصه و غارت نبود دولت تو

به سنگ و لوح نوشتی کدام باید کرد

جهان حقوق بشر در کتیبه‌ات آموخت

تو را به قد جهان احترام باید کرد

تو پادشاه جهانی و دردمان این است

چرا به مرحم غیر التیام باید کرد؟

به پای عدل و شکوه و مرام و انصافت

تمام پادشهان را غلام باید کرد

غلام هم نستانی به رسم آزادی

و عطر عدل تو را در مشام باید کرد

نه بارگاه عظیمی، نه گنبد و نه حرم

به عشق خاک تنت ازدحام باید کرد

دوباره هفتم آبان، دوباره بستن راه

دوباره شادی ما را حرام باید کرد

دوباره لرزه بر اندامشان که محبوبی

همین بس است و غزل را تمام باید کرد

(مهدی مختارزاده)

شعرهای دیگر درباره کوروش بزرگ را بخوانید… 

۷ آبان، یادبود انسانیت

هفتم آبان یادبودی از ورود صلح جویانه کوروش بزرگ به شهر باستانی بابل (Babylon) و پیغام‌های صلح و دوستی این پادشاه خوشنام است. بر اساس نوشته‌های بابلی کوروش بزرگ پس از ورود به شهر بابل، با استقبال با شکوه مردم بابل روبرو شد و سپس به همه شهرها در سرزمین بابل شادباش‌ها فرستاد.

بیشتر بخوانید:

سند روز کوروش بزرگ (هفتم آبان) چیست؟

تطبیق روز سوم ماه اَرَخسمنو با گاهشماری کنونی

پس از فتح صلح جویانه بابل، تحولات زیادی در سطح جهان رخ داد به طوری که ارتباط میان شرق و غرب عالم به وجود آمد. در واقع مفهوم انسانیت و توجه به حقوق انسان در سطح جهانی پس از ورود کوروش بزرگ به بابل بسیار بیش از پیش مورد توجه بشر قرار گرفت.

به گفته دکتر شاهرخ رزمجو کوروش بزرگ رسم تازه‌ای در تاریخ بنیان نهاد که افتخار را نه در تاراج و ویرانی شهرها و کشتار مردم، بلکه در رسیدگی به آنان و آزادی دادن به مردم برای ادامه راه و روش زندگیشان به‌شمار می‌آورد (1).

رزمجو درباره استوانه کوروش بزرگ نوشته است: «با اینکه این متن، یک منشور حقوق بشر به معنای امروزی آن نیست، اما نکاتی در متن وجود دارد که نشان می‌دهد حقوق انسانی مردم توسط کورش و سپاهیان او بر مبنای آنچه امروزه به نام حقوق بشر شناخته می‌شود، رعایت شده است. اهمیت این متن آنجا بیشتر نمودار می‌شود که بدانیم این رفتاری است که کورش نه تنها با مردم خود، بلکه به عنوان یک پادشاه فاتح، با مردم شکست خورده در پیش گرفته بود. بنابراین، به این استوانه و متن آن می‌توان به عنوان نمادی از رفتار متمدانه و همراه با احترام به حقوق انسان‌ها نگریست» (2).

نقش کوروش بزرگ در حفظ جهان ایرانی

نقش کوروش بزرگ در حفظ جهان ایرانی هم قابل توجه است و اساسا فتح بابل توسط کوروش بزرگ پس از دست داشتن شاه بابل در یورش به ایرانیان بود.

در منابع اشتراک دارد که قدرت‌های بزرگ آن زمان یعنی لودیه، مصر و بابل با یکدیگر متحد شدند تا سرزمین‌های ایرانی را فتح کنند اما با دفاع کوروش بزرگ مواجه شدند (3). بنابراین نمی‌توان کوروش بزرگ را کشورگشا دانست بلکه اقدامات کوروش بزرگ کاملا پدافندی بوده است.

برای دانش بیشتر نگاه کنید به:

دلایل آغاز کشورگشایی‌های کوروش

آیا کوروش بزرگ کشورگشا بود؟

تصور اشتباهی وجود دارد که ایرانیان در برابر یورش بیگانگان همواره شکست خورده‌اند! اما باید توجه داشت که پیروزی‌های ایرانیان به مراتب تاثیر گذارتر و مهم‌تر بودند که نمونه بارز آن پیروزی‌های کوروش بزرگ بر دشمنان بود.

جدا از اقدامات پدافندی کوروش بزرگ، راهبردهای فرهنگی آن دوران هم در تقویت هویت ایرانی در سالیان بعدی تاثیر گذار بود.

هنر هخامنشی که دوران کوروش بزرگ نقش پر رنگی در شکل‌گیری آن داشت، از دید هنری بسیار ارزشمند است چرا که از شیوه‌های هنری تیره‌ها و مردمان گوناگون بهره برده است. می‌توان گفت گردآوری این همه هنر در کنار یکدیگر، نشانی از پاسداشت فرهنگ و هنر تیره‌های گوناگون در شاهنشاهی هخامنشی می‌باشد. به گفتاری دیگر یادآور سیاست‌های فرهنگی آن دوران است به گونه‌ای که همه تیره‌ها، هنر کاخ‌های شاهنشاهان را از خود بدانند و با آن پیوند برقرار کنند.

ساختار سیاسی که از پیش از کوروش بزرگ به دوران او رسید، با پیشرفت و سامان‌مندتر شدن همراه بود.

هگل که یکی از بزرگ ترین فیلسوفان جهان است در «درس‌های فلسفه تاریخ» از واژه Reich برای حکومت ایران در دوره هخامنشی استفاده می‌کند که این واژه به معنای «شاهنشاهی» است. هگل شاهنشاهی ایران را بر خلاف حکومت‌های هند و چین، «کثرت در عین وحدت و وحدت در عین کثرت» می‌داند که نخستین بار در جهان باستان در فلسفه زرتشت بیان شد و مبنای نظری تدوین مفهوم شاهنشاهی را فراهم آورد. یعنی شاهنشاهی‌ای که در عین آنکه اقوام گوناگون را تحت یک شاهنشاهی درآورده، در عین حال دارای وحدت و متصل به یکدیگر است (4).

نماهنگ سخنانی از کوروش بزرگ

در این نماهنگ سخنانی از کوروش بزرگ با ذکر منبع به صورت کامل ارائه می‌شود.

نماهنگ سخنان بزرگان درباره کوروش بزرگ

در این نماهنگ سخنان پژوهشگران و نویسنده های برجسته درباره کوروش بزرگ ارائه می‌شود.

پوسترهای هفتم آبان

منم کوروش:

آموزگار انسان دوستی

دادگستر گیتی

نزد یونانیان «سرور و قانون گذار»

نزد یهودیان «مسیح پروردگار»

و نزد ایرانیان «پدر»

منم کوروش، پیامبر آیین جوانمردی